1. Âm giai là gì?
Âm giai (scale) là chuỗi các nốt nhạc sắp xếp theo trật tự cao dần hoặc thấp dần.
Ví dụ: C major scale = C – D – E – F – G – A – B.
Âm giai giống như bảng chữ cái của âm nhạc: từ đó ta tạo ra giai điệu, hợp âm, và cả ngẫu hứng.
2. Các loại âm giai phổ biến
Major Scale (Trưởng)
Âm thanh sáng, vui, rực rỡ.
Ví dụ: C major = C D E F G A B C.
Khoảng cách giữa các nốt (tính theo cung): Chủ âm -> 1 cung -> 1 cung -> 1/2 cung -> 1 cung -> 1 cung -> 1 cung -> 1/2 cung
Cách ghi nhớ: 2 nửa, 3 nửa.
Âm giai trưởng | Các nốt | Thăng/Giáng | Âm giai thứ song song |
|---|---|---|---|
C major | C – D – E – F – G – A – B | Không có | A minor |
G major | G – A – B – C – D – E – F♯ | 1 ♯ | E minor |
D major | D – E – F♯ – G – A – B – C♯ | 2 ♯ | B minor |
A major | A – B – C♯ – D – E – F♯ – G♯ | 3 ♯ | F♯ minor |
E major | E – F♯ – G♯ – A – B – C♯ – D♯ | 4 ♯ | C♯ minor |
B major | B – C♯ – D♯ – E – F♯ – G♯ – A♯ | 5 ♯ | G♯ minor |
F♯ major | F♯ – G♯ – A♯ – B – C♯ – D♯ – E♯ | 6 ♯ | D♯ minor |
C♯ major | C♯ – D♯ – E♯ – F♯ – G♯ – A♯ – B♯ | 7 ♯ | A♯ minor |
F major | F – G – A – B♭ – C – D – E | 1 ♭ | D minor |
B♭ major | B♭ – C – D – E♭ – F – G – A | 2 ♭ | G minor |
E♭ major | E♭ – F – G – A♭ – B♭ – C – D | 3 ♭ | C minor |
A♭ major | A♭ – B♭ – C – D♭ – E♭ – F – G | 4 ♭ | F minor |
Minor Scale (Thứ)
Âm thanh buồn, sâu lắng, nội tâm.
Ví dụ: A minor = A B C D E F G A.
Khoảng cách giữa các nốt (tính theo cung): Chủ âm -> 1 cung -> 1/2 cung -> 1 cung -> 1 cung -> 1/2 cung -> 1 cung -> 1 cung
Cách ghi nhớ: 1 nửa, 2 nửa, 2
Âm giai thứ | Các nốt | Thăng/Giáng | Âm giai trưởng song song |
|---|---|---|---|
A minor | A – B – C – D – E – F – G | Không có | C major |
E minor | E – F♯ – G – A – B – C – D | 1 ♯ | G major |
B minor | B – C♯ – D – E – F♯ – G – A | 2 ♯ | D major |
F♯ minor | F♯ – G♯ – A – B – C♯ – D – E | 3 ♯ | A major |
C♯ minor | C♯ – D♯ – E – F♯ – G♯ – A – B | 4 ♯ | E major |
G♯ minor | G♯ – A♯ – B – C♯ – D♯ – E – F♯ | 5 ♯ | B major |
D♯ minor | D♯ – E♯ – F♯ – G♯ – A♯ – B – C♯ | 6 ♯ | F♯ major |
A♯ minor | A♯ – B♯ – C♯ – D♯ – E♯ – F♯ – G♯ | 7 ♯ | C♯ major |
D minor | D – E – F – G – A – B♭ – C | 1 ♭ | F major |
G minor | G – A – B♭ – C – D – E♭ – F | 2 ♭ | B♭ major |
C minor | C – D – E♭ – F – G – A♭ – B♭ | 3 ♭ | E♭ major |
F minor | F – G – A♭ – B♭ – C – D♭ – E♭ | 4 ♭ | A♭ major |
3. Vì sao âm giai quan trọng với pianist?
Kỹ thuật: Tập chạy scale giúp ngón tay linh hoạt, đều, mạnh mẽ hơn.
Đọc nhạc: Khi nhìn sheet, bạn nhanh chóng “nhận diện” được bản nhạc nằm trong âm giai nào.
Ứng tấu (Improvisation): Hầu hết câu solo jazz/blues được xây dựng từ âm giai.
Sáng tác: Giai điệu bắt nguồn từ việc chọn âm giai.
4. Cách tập luyện hiệu quả
Bắt đầu từ C major scale, tay trái và tay phải riêng lẻ, sau đó ghép hai tay.
Tập theo nhiều tốc độ: chậm để chắc, nhanh để linh hoạt.
Kết hợp nhiều dạng chạy: thẳng, đảo chiều, nhảy quãng.
Sau khi quen major, hãy chuyển sang minor.
link tải sheet luyện tập major scale: Major scale
5. Chốt lại 🎹
Âm giai chính là “xương sống” của âm nhạc – hiểu và luyện tập âm giai sẽ giúp bạn tự tin hơn trong mọi tình huống: đọc sheet, chơi đệm, hay ngẫu hứng trên sân khấu.